Τμήμα Φυσικής

Το Τμήμα Φυσικής ιδρύθηκε το 1970, ταυτόχρονα με την ίδρυση της Φυσικομαθηματικής Σχολής και την έναρξη λειτουργίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων ως ανεξαρτήτου Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ίδρυματος. Το Τμήμα στεγάζεται σήμερα στα κτήρια Φ2 και Φ3, στη δυτική πλευρά της Πανεπιστημιούπολης, η οποία βρίσκεται σε απόσταση τεσσάρων περίπου χιλιομέτρων από το κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων.

Το προσωπικό του Τμήματος αποτελείται από 44 μέλη ΔΕΠ (Διδακτικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό), 5 μέλη ΕΔΙΠ (Εργαστηριακό Διδακτικό Προσωπικό), 6 μέλη ΕΤΕΠ (Ειδικό Τεχνικό Εργαστηριακό Προσωπικό) και 6 μέλη Διοικητικού Προσωπικού. Στο Τμήμα φοιτούν περίπου 1600 προπτυχιακοί φοιτητές, 100 μεταπτυχιακοί φοιτητές και 30 διδακτορικοί φοιτητές.

Σκοπός του Τμήματος είναι αφενός η παροχή ποιοτικής θεωρητικής και πρακτικής εκπαίδευσης στους φοιτητές του στο αντικείμενο της Φυσικής αλλά και σε συναφή αντικείμενα, και αφετέρου η παραγωγή πρωτότυπης υψηλού επιπέδου έρευνας.

Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος είναι τετραετούς φοίτησης και οδηγεί στη λήψη Πτυχίου Φυσικής. Περιλαμβάνει 30 μαθήματα κορμού, τα οποία καλύπτουν τις βασικές γνώσεις του πεδίου, καθώς και 60 περίπου μαθήματα επιλογής, τα οποία καλύπτουν μια πληθώρα εξειδικευμένων αντικειμένων. Το Τμήμα δίνει επίσης τη δυνατότητα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης, σε ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων, προσφέροντας πέντε Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, τα οποία οδηγούν στην απόκτηση Μεταπτυχιακού Διπλώματος Ειδίκευσης ή/και Διδακτορικού Διπλώματος.

Το Τμήμα δίνει ιδιαίτερη σημασία στη χρήση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία και για το σκοπό αυτό διαθέτει εκπαιδευτικό υλικό για μεγάλο μέρος των μαθημάτων του μέσω του Διαδικτύου. Επίσης έχει θεσμοθετήσει τη διαρκή αξιολόγηση του διδακτικού αλλά και του ερευνητικού έργου των μελών του.

Ιδιαίτερη προσπάθεια έχει επίσης καταβληθεί για την εκλαΐκευση και την διάδοση της επιστήμης της Φυσικής στο ευρύ κοινό. Για το σκοπό αυτό το Τμήμα διοργανώνει ανοικτά σεμινάρια, συμμετέχει στη διοργάνωση προγραμμάτων επιμόρφωσης των καθηγητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και έχει ιδρύσει εργαστήριο πειραμάτων επίδειξης το οποίο δέχεται τις επισκέψεις μαθητών από σχολικές μονάδες της περιοχής.

Το υψηλό επίπεδο της ερευνητικής δραστηριότητας αποδεικνύεται από τον αριθμό των δημοσιεύσεων σε υψηλού κύρους επιστημονικά περιοδικά, τον αριθμό των αναφορών των μελών του Τμήματος, την ικανότητά τους να προσελκύσουν ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα, αλλά και τις συνεργασίες μελών του Τμήματος με επιστήμονες αναγνωρισμένων Ερευνητικών Κέντρων και Ιδρυμάτων του εξωτερικού.

Το πρόγραμμα σπουδών του Τμήματος Φυσικής έχει τετραετή διάρκεια (8 εξάμηνα) και οδηγεί στη λήψη πτυχίου φυσικής. Το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος περιλαμβάνει 30 μαθήματα κορμού, τα οποία καλύπτουν τις βασικές γνώσεις του πεδίου, καθώς και 60 περίπου μαθήματα επιλογής τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εξειδικευμένων αντικειμένων. Για την απόκτηση πτυχίου ο φοιτητής θα πρέπει να παρακολουθήσει επιτυχώς 29 από τα μαθήματα κορμού και έναν αριθμό μαθημάτων επιλογής (περίπου 12) έτσι ώστε να συμπληρώσει τον απαιτούμενο αριθμό πιστωτικών μονάδων (240 ECTS). Στα μαθήματα επιλογής συμπεριλαμβάνεται η Διπλωματική Εργασία καθώς και η Πρακτική Άσκηση. Η διάρκεια όλων των μαθημάτων είναι εξαμηνιαία με εξαίρεση τη Διπλωματική Εργασία (ετήσια) και την Πρακτική Άσκηση (3-6 μήνες).

Φοίτηση

Το ακαδημαϊκό έτος αρχίζει την 1η Σεπτεμβρίου και λήγει την 31η Αυγούστου του επομένου έτους. Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται χρονικά σε δύο εξάμηνα (χειμερινό, εαρινό). Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον 13 πλήρεις εβδομάδες για διδασκαλία και 2-3 εβδομάδες για εξετάσεις. Κάθε φοιτητής είναι υποχρεωμένος να συμμετέχει κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην εκπαιδευτική διαδικασία, όπως αυτή ορίζεται από το νόμο και τις αποφάσεις των οργάνων του Πανεπιστημίου και του Τμήματος.

Οι φοιτητές που αποδεδειγμένα εργάζονται τουλάχιστον 20 ώρες την εβδομάδα δύνανται να εγγράφονται ως φοιτητές «μερικής φοίτησης», ύστερα από αίτησή τους που εγκρίνεται από την Κοσμητεία της Σχολής.

Εγγραφές – Δηλώσεις μαθημάτων

Η ιδιότητα του φοιτητή αποκτάται με την εγγραφή του στο Τμήμα και, πλην ειδικών περιπτώσεων αναστολής/ διακοπής της φοίτησης ή πειθαρχικής ποινής, διαρκεί μέχρι τη λήψη του πτυχίου. Η πρώτη εγγραφή γίνεται εντός καθορισμένης περιόδου (συνήθως 15 ημερών) μετά την έκδοση των αποτελεσμάτων των Γενικών Εξετάσεων. Η εγγραφή ανανεώνεται κάθε χρόνο με τη δήλωση των μαθημάτων. Η δήλωση μαθημάτων είναι υποχρεωτική και πραγματοποιείται ηλεκτρονικά εντός καθορισμένου χρονικού διαστήματος στην αρχή του χειμερινού και εαρινού εξαμήνου. Ο μέγιστος αριθμός μαθημάτων που μπορεί να δηλώσει και να εξεταστεί ο φοιτητής σε κάθε εξάμηνο είναι οκτώ (8). Σε αυτά περιλαμβάνονται κατά προτεραιότητα τα υποχρεωτικά μαθήματα του αντίστοιχου εξαμήνου (χειμερινό ή εαρινό) τα οποία οφείλει ο φοιτητής από προηγούμενα έτη. Αν ένας φοιτητής αποτύχει σε επιλεγόμενο μάθημα, μπορεί σε επόμενο εξάμηνο, που προσφέρεται τo μάθημα αυτό, είτε να το επαναλάβει είτε να το αντικαταστήσει με άλλο επιλεγόμενο μάθημα από τα προσφερόμενα.

Όσοι φοιτητές δεν έχουν υποβάλει δήλωση μαθημάτων δεν μπορούν να λάβουν συγγράμματα, δεν γίνονται δεκτοί στις εξετάσεις και αν για οποιοδήποτε λόγο πάρουν μέρος σε αυτές η επίδοσή τους δεν βαθμολογείται και, εάν παρά ταύτα βαθμολογηθεί, ο βαθμός επιτυχίας που τυχόν έλαβαν δεν λαμβάνεται υπόψη και δεν καταχωρίζεται σε καμία εξεταστική περίοδο.

Αναστολή φοίτησης

Οι φοιτητές έχουν το δικαίωμα να διακόψουν, με έγγραφη αίτησή τους στη γραμματεία του Τμήματος, τις σπουδές τους για όσα εξάμηνα, συνεχόμενα ή μη, επιθυμούν, και πάντως όχι περισσότερα οκτώ. Τα εξάμηνα αυτά δεν προσμετρώνται στην ανωτέρω αναφερόμενη ανώτατη διάρκεια φοίτησης. Οι φοιτητές που διακόπτουν κατά τα ανωτέρω τις σπουδές τους, δεν έχουν τη φοιτητική ιδιότητα καθ’ όλο το χρονικό διάστημα της διακοπής των σπουδών τους. Μετά τη λήξη της διακοπής των σπουδών οι φοιτητές επανέρχονται στο Τμήμα.

Εξετάσεις

Οι εξετάσεις διενεργούνται στο τέλος του κάθε εξαμήνου και σε αυτές συμμετέχουν οι φοιτητές που δήλωσαν και παρακολούθησαν τα αντίστοιχα μαθήματα που διδάχθηκαν. To Σεπτέμβριο, πριν από την έναρξη των μαθημάτων του χειμερινού εξαμήνου, διενεργούνται επαναληπτικές εξετάσεις στα μαθήματα και των δύο εξαμήνων (χειμερινού και εαρινού). Η βαθμολογία του φοιτητή σε κάθε μάθημα καθορίζεται από το διδάσκοντα, ο οποίος μπορεί κατά την κρίση του να οργανώσει γραπτές ή και προφορικές εξετάσεις ή/και να βασιστεί στην επίδοση του φοιτητή σε θεωρητικές ή εργαστηριακές ασκήσεις κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.

To πρόγραμμα εξετάσεων κάθε εξαμήνου έχει καθοριστεί με αποφάσεις του Τμήματος και η ημερομηνία έναρξής του ανακοινώνεται τουλάχιστον ένα μήνα πριν από την έναρξη της εξεταστικής περιόδου.

Για μαθήματα τα οποία διαχωρίζονται σε δύο τμήματα (άρτιοι-περιττοί), και όταν δεν προβλέπονται κοινές εξετάσεις, ο φοιτητής εξετάζεται αποκλειστικά στο τμήμα το οποίο αντιστοιχεί στον αριθμό μητρώου του. Στα μαθήματα αυτά οι διδάσκοντες εναλλάσσονται υποχρεωτικά κάθε χρόνο μεταξύ των δύο τμημάτων.

Αν ο φοιτητής αποτύχει περισσότερες από τρεις φορές σε ένα μάθημα, με απόφαση του κοσμήτορα εξετάζεται, ύστερα από αίτησή του, από τριμελή επιτροπή καθηγητών της σχολής οι οποίοι έχουν το ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο και ορίζονται από τον κοσμήτορα. Από την επιτροπή εξαιρείται ο υπεύθυνος της εξέτασης διδάσκων.

Από το ακαδημαϊκό έτος 2016-17 έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα του κάθε εξαμήνου η διενέργεια προαιρετικών ενδιάμεσων πρόχειρων εξετάσεων κατά τη περίοδο των οποίων δεν γίνονται μαθήματα. Για τις περιόδους των εξετάσεων του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους, συμβουλευτείτε το Ακαδημαϊκό Ημερολόγιο.

Κατά τη διάρκεια των εξετάσεων απαγορεύεται η αντιγραφή ή συνομιλία ή με οποιοδήποτε τρόπο συνεργασία μεταξύ των φοιτητών καθώς και η κατοχή οποιουδήποτε μη εξουσιοδοτημένου υλικού (όπως σημειώσεων, συγγραμμάτων, λύσεων ασκήσεων). Απαγορεύεται επίσης αυστηρά η με οποιοδήποτε τρόπο καταδολίευση της εξεταστικής διαδικασίας συμπεριλαμβανόμενης της μετάδοσης και λήψης θεμάτων και λύσεων και η επικοινωνία του εξεταζόμενου με άλλα άτομα εκτός των εξεταστών και των επιτηρητών με οποιοδήποτε μέσο και τρόπο. Απαγορεύεται επίσης η χρήση κινητών τηλεφώνων ή φορητών ηλεκτρονικών συσκευών (όπως ipad, tablet, φορητών υπολογιστών) για οποιοδήποτε σκοπό (συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ως υπολογιστικής μηχανής ή ρολόι). Τυχόν κινητά τηλέφωνα θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά πλήρως απενεργοποιημένα σε όλη τη διάρκεια των εξετάσεων και της παραμονής του φοιτητή στην αίθουσα εξετάσεων και όταν εξέρχεται εκτάκτως από αυτήν. Για τον έλεγχο της συμμόρφωσης των εξεταζόμενων μπορούν να χρησιμοποιηθούν τεχνικά μέσα. Σε κάθε αίθουσα τηρείται με ευθύνη των επιτηρητών κατάλογος με τους φοιτητές που εξήλθαν από την αίθουσα (χωρίς να έχουν οριστικά παραδώσει γραπτό) στον οποίο αναγράφεται το ονοματεπώνυμο ο αριθμός μητρώου και η ώρα εξόδου και επιστροφής στην αίθουσα. Ο κατάλογος παραδίδεται στον εξεταστή κατά τη λήξη των εξετάσεων. Ο διδάσκων του κάθε μαθήματος έχει το δικαίωμα να καλέσει τον εξεταζόμενο σε προφορική εξέταση αν υπάρχουν κατά την κρίση του υπόνοιες αντιγραφής ή καταδολίευσης των εξετάσεων. Στους φοιτητές οι οποίοι δεν σέβονται τους κανόνες διεξαγωγής των εξετάσεων, εκτός από τον άμεσο μηδενισμό του γραπτού, μπορεί να επιβληθούν κυρώσεις οι οποίες συμπεριλαμβάνουν την αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας για ένα ή περισσότερα εξάμηνα.

Απαραίτητη προϋπόθεση για τη συμμετοχή στις εξετάσεις ενός μαθήματος και την καταχώρηση της βαθμολογίας είναι η δήλωση του μαθήματος. Η δήλωση πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος cronos σε συγκεκριμένη περίοδο στην αρχή του εξαμήνου η οποία ανακοινώνεται στο δικτυακό τόπο του Τμήματος. Βαθμολογία εξετάσεων μαθήματος το οποίο δεν έχει δηλωθεί σύμφωνα με την παραπάνω διαδικασία δεν αναγνωρίζεται και δεν καταχωρείται σε καμία εξεταστική περίοδο.

Μέγιστος Αριθμός Μαθημάτων – Βαθμός Πτυχίου

Για την απόκτηση πτυχίου ο φοιτητής θα πρέπει να φοιτήσει στο Τμήμα για τουλάχιστο οκτώ (8) εξάμηνα κατά τη διάρκεια των οποίων να παρακολουθήσει επιτυχώς μια σειρά μαθημάτων από τα οποία θα πρέπει να συγκεντρώσει τουλάχιστον 240 μονάδες ECTS. Για φοιτητές ο οποίοι έχουν εξεταστεί επιτυχώς σε περισσότερα μαθήματα λαμβάνονται υπόψη στο βαθμό πτυχίου τα μαθήματα επιλογής με τη μεγαλύτερη συνεισφορά (λόγος βαθμού προς πιστωτικές μονάδες). Από τα υπόλοιπα μαθήματα επιλογής τα οποία δεν συνυπολογίστηκαν στο βαθμό πτυχίου, δύο κατά μέγιστο μπορούν μετά από αίτηση του φοιτητή να αναγράφονται στην αναλυτική κατάσταση βαθμολογίας και το Παράρτημα Διπλώματος.

Ο βαθμός πτυχίου υπολογίζεται ως κλάσμα με αριθμητή το άθροισμα των γινομένων του βαθμού που έλαβε ο κάθε φοιτητής σε κάθε μάθημα με τις αντίστοιχες πιστωτικές μονάδες και παρονομαστή το σύνολο των πιστωτικών μονάδων που απαιτούνται για τη λήψη πτυχίου. Για φοιτητές ο οποίοι έχουν εξεταστεί επιτυχώς σε μαθήματα τα οποία αντιστοιχούν σε περισσότερες από 240 πιστωτικές μονάδες συμμετέχουν στο βαθμό πτυχίου τα μαθήματα επιλογής με τη μεγαλύτερη συνεισφορά (λόγος βαθμού προς πιστωτικές μονάδες) και μέχρι 240 ή τον πλησιέστερο επόμενο ακέραιο ο οποίος και αντικαθιστά τον παρονομαστή του ανωτέρω κλάσματος. Σε περίπτωση που ο φοιτητής έχει λάβει μέρος σε πρακτική άσκηση από το παρονομαστή του κλάσματος αφαιρούνται οι μονάδες ECTS που αντιστοιχούν σε αυτήν αυτής καθώς δεν υπάρχει αντίστοιχος βαθμός. Ο βαθμός πτυχίου υπολογίζεται με δύο δεκαδικά ψηφία.

Ξένη Γλώσσα

Το μάθημα «Ξένη Γλώσσα» συμπεριλαμβάνεται στα υποχρεωτικά μαθήματα. Ο φοιτητής επιλέγει μια από τις προσφερόμενες από το Τμήμα ξένες γλώσσες (Αγγλικά/Γαλλικά/Γερμανικά). Φοιτητές οι οποίοι διαθέτουν γνώσεις επιπέδου Γ2/C2 του ΑΣΕΠ (πχ πτυχίο Αγγλικών Proficiency) μπορούν, εάν το επιθυμούν, να απαλλαχθούν από την εξέταση στο μάθημα με βαθμό επτά (7). Οι φοιτητές θα πρέπει να έχουν συμπεριλάβει το συγκεκριμένο μάθημα στη δήλωση μαθημάτων τους, και στη συνέχεια να καταθέσουν σχετική αίτηση στη Γραμματεία επισυνάπτοντας επικυρωμένο αντίγραφο του αντίστοιχου διπλώματος. Φοιτητές οι οποίοι επιθυμούν να βελτιώσουν τον παραπάνω βαθμό μπορούν να εξεταστούν στο μάθημα στις εξεταστικές περιόδους του ακαδημαϊκού έτους κατά το οποίο το μάθημα έχει συμπεριληφθεί στη δήλωσή τους.

Διπλωματική Εργασία

Φοιτητές/τριες οι οποίοι βρίσκονται τουλάχιστον στο 7ο εξάμηνο σπουδών και έχουν εξεταστεί επιτυχώς, μέχρι την τελευταία προ της δήλωσης του μαθήματος εξεταστική, σε μαθήματα τα οποία αντιστοιχούν σε τουλάχιστον 120 μονάδες ECTS, μπορούν να επιλέξουν το μάθημα «Διπλωματική Εργασία» το οποίο είναι ετήσιο και αντιστοιχεί σε 10 μονάδες ECTS.

Πρακτική Άσκηση

Από το 6ο εξάμηνο ο φοιτητής μπορεί να απασχοληθεί για ορισμένη περίοδο σε ελληνικούς ή διεθνείς οργανισμούς και εταιρείες του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα (πχ ΔΕΗ, ΟΤΕ, επιχειρήσεις), με στόχο την πρακτική του εξάσκηση και εξειδίκευσή του σε θέματα συναφή με το αντικείμενο της Φυσικής. Για το σκοπό αυτό ο φοιτητής, επιλέγει ένα μέλος ΔΕΠ ως επιβλέποντα και υποβάλλει, στη γραμματεία του Τμήματος, από κοινού με επιβλέποντα λεπτομερή περιγραφή του προγράμματος εκπαίδευσης και απασχόλησής του η οποία αναγράφει τον φορέα απασχόλησης και τη χρονική περίοδο. Μετά το πέρας της άσκησης υποβάλλεται από τον φοιτητή σε συνεργασία με τον επιβλέποντα έκθεση πεπραγμένων συνοδευόμενη από σχετική βεβαίωση του φορέα. Η έκθεση αξιολογείται από την Επιτροπή Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος. Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης κατοχυρώνονται στο φοιτητή 3 μονάδες ECTS για την πρακτική άσκηση. Οι μονάδες αυτές προσμετρούνται στις 240 που απαιτούνται για τη λήψη πτυχίου αλλά χωρίς αντίστοιχη βαθμολογία.

Μεταβατικές Διατάξεις

• Ο μέγιστος αριθμός στη δήλωση μαθημάτων (οκτώ) ισχύει για όλους τους φοιτητές ανεξάρτητα του ακαδημαϊκού έτους εισαγωγής στο Τμήμα Φυσικής.
• Ο υπολογισμός βαθμού πτυχίου με το σύστημα πιστωτικών μονάδων ECTS ισχύει για τους φοιτητές που εγγράφηκαν από το ακαδημαϊκό έτος 2010-11 και μετά. Για φοιτητές προηγούμενων ακαδημαϊκών ετών εφαρμόζεται η μέθοδος υπολογισμού που αναγράφεται στον αντίστοιχο Οδηγό Σπουδών.
• Η παρούσα κατανομή των ECTS ανά μάθημα καθώς και η απαίτηση για 20 μονάδες ECTS από τα επιλεγόμενα μαθήματα των Γενικών Κατευθύνσεων του Πίνακα Β ισχύει για φοιτητές που εγγράφηκαν από το ακαδημαϊκό έτος 2010-11 και μετά.