Αποστολή του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης, όπως αυτή περιγράφεται στο ιδρυτικό ΦΕΚ (179/6-9-1999 Π.Δ. 208 άρθρο 1), είναι “… να καλλιεργεί και να προάγει την επιστήμη της Γεωπονίας με προσανατολισμό τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις στην επιστήμη αυτή, τις εξελίξεις στους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και τις τεχνικές και κοινωνικές διαδικασίες ανάπτυξης του αγροτικού χώρου…”.
Το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης είναι στελεχωμένο με επιστημονικό προσωπικό που διαθέτει τυπικά και ουσιαστικά προσόντα υψηλής ποιότητας και βρίσκεται στο πλευρό των φοιτητών ώστε να επιτυγχάνεται η άρτια εκπαίδευσή τους. Πολλοί από τους αποφοίτους του Τμήματος διακρίνονται στον επαγγελματικό στίβο, ενώ αρκετοί συνεχίζουν τις σπουδές τους σε μεταπτυχιακό επίπεδο σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού. Από το ακαδημαϊκό έτος 2007-2008 λειτουργεί το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών του Τμήματος με στόχο την παραγωγή ικανών και εξειδικευμένων στελεχών σε αντικείμενα σχετικά με την αγροτική ανάπτυξη.
Το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης στεγάζεται σε ένα συγκρότημα τεσσάρων κτιρίων, τα οποία βρίσκονται στον πολεοδομικό ιστό της Ορεστιάδας, περίπου 500 μέτρα από την κεντρική πλατεία της πόλης. Οι ανάγκες της φοιτητικής μέριμνας (σίτιση, στέγαση) καλύπτονται από καινούργιες φοιτητικές εστίες με εστιατόρια, οι οποίες πληρούν όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές και εξασφαλίζουν την άνετη διαμονή των φοιτητών.
Ιστορικό και σημερινές εγκαταστάσεις
Το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης ιδρύθηκε το 1999 και εδρεύει στην Ορεστιάδα. Αποστολή του είναι να καλλιεργεί και να προάγει την επιστήμη της Γεωπονίας με προσανατολισμό τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις, τις εξελίξεις στους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης και τις τεχνικές και κοινωνικές διαδικασίες ανάπτυξης του αγροτικού χώρου και ιδιαίτερα των αγροτικών – ακριτικών περιοχών (ΦΕΚ 179/6-9-1999 Π.Δ. 208 άρθρο 1).Η αρχική χρηματοδότηση για την ίδρυση και λειτουργία του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης έγινε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Εκπαίδευση και Αρχική Επαγγελματική Κατάρτιση» (Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ.) με κονδύλια τα οποία προέρχονταν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ελληνικό Δημόσιο. Μετά τη λήξη του Προγράμματος, η χρηματοδότηση του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης γίνεται από τον προϋπολογισμό του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης.
Το Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης συστεγάζεται με το Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων σε τέσσερα κτίρια με συνολικό εμβαδόν 7.510 τ.μ. Οι εγκαταστάσεις εντάσσονται στον πολεοδομικό ιστό της πόλης της Ορεστιάδας καθόσον βρίσκονται πολύ κοντά στο κέντρο της. Η αρχική εγκατάσταση των Τμημάτων έγινε σε ένα νεόδμητο κτίριο το οποίο παραχωρήθηκε από τον Δήμο Ορεστιάδας.
Σήμερα οι εγκαταστάσεις του Δ.Π.Θ. στην Ορεστιάδα περιλαμβάνουν:
Το κεντρικό κτίριο στο οποίο στεγάζονται οι γραμματείες των Τμημάτων, η βιβλιοθήκη, η τεχνική υπηρεσία και γραφεία μελών ΔΕΠ και λοιπού προσωπικού. Επίσης το κτίριο περιλαμβάνει αίθουσα συνεδριάσεων, αίθουσα τελετών χωρητικότητας 150 ατόμων, πέντε αίθουσες διδασκαλίας, τέσσερις αίθουσες εργαστηρίων και βοηθητικούς χώρους. Η βιβλιοθήκη του Δ.Π.Θ. στην Ορεστιάδα αποτελείται από την κεντρική αίθουσα εκθέσεων, την αίθουσα μελέτης-αναγνωστήριο με 40 θέσεις εργασίας και την αίθουσα των ηλεκτρονικών υπολογιστών με πρόσβαση στο διαδίκτυο. Η βιβλιοθήκη απαρτίζεται από 5.500 Τίτλους Βιβλίων, 236 Σειρές Περιοδικών, 17 Εγκυκλοπαίδειες, 74 Λεξικά και 32 CD Ηλεκτρονικού Υλικού. Όλα τα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας έχουν πρόσβαση στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών (HEAL-Link, http://www.heal-link.gr).
Το συγκρότημα των Αμφιθεάτρων εμβαδού 791 τ.μ. Παραδόθηκε το έτος 2000 και αποτελείται από δύο αμφιθέατρα συνολικής χωρητικότητας 280 ατόμων και από βοηθητικούς χώρους.
Το κτίριο των Εργαστηρίων. Κατασκευάσθηκε το έτος 2002, έχει εμβαδόν 1781 τ.μ. και στεγάζει εργαστήρια, γραφεία και βοηθητικούς χώρους.
Ένα σύγχρονο θερμοκήπιο το οποίο παραδόθηκε το έτος 2007, έχει εμβαδόν 120 τ.μ. και εξυπηρετεί εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες.
Το κτίριο του κυλικείου. Κατασκευάσθηκε το έτος 2004 και έχει εμβαδόν 71 τ.μ.
Το συγκρότημα των Φοιτητικών Εστιών. Βρίσκεται στη συμβολή των οδών Μουρούζη και Ευρυπίδου στον πολεοδομικό ιστό της Ορεστιάδας. Παραδόθηκε το έτος 2009 και αποτελείται από το κτίριο των κατοικιών εμβαδού 2040 τ.μ. και το κτίριο των μαγειρείων και εστιατορίων εμβαδού 433 τ.μ. Υποστηρίζεται επίσης από υπόγειο χώρο Η/Μ εγκαταστάσεων εμβαδού 953 τ.μ.. Έχει δυναμικότητα 70 μονόκλινων και 2 δίκλινων δωματίων και ενός δωματίου για άτομα με ειδικές ανάγκες. Περιλαμβάνει επίσης επτά μονόκλινα και ένα δίκλινο δωμάτιο προσωπικού. Όλα τα δωμάτια είναι πλήρως εξοπλισμένα (έπιπλα, ατομικό WC, TV, τηλέφωνο, internet) και καλύπτουν όλες τις σύγχρονες προδιαγραφές.
Το Αγρόκτημα. Οι εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες του Τμήματος Αγροτικής Ανάπτυξης εξυπηρετούνται, εν μέρει, από υπαίθριο χώρο που παραχωρήθηκε για χρήση από το ΕΘΙΑΓΕ δίπλα από το σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης, στο κτήμα του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας.
Έκταση για ανέγερση Πανεπιστημιούπολης. Το Δ.Π.Θ. προχώρησε στην αγορά έκτασης περίπου 350 στρεμμάτων στην Ορεστιάδα, όπου μελλοντικά θα ανεγερθεί Πανεπιστημιούπολη.
Νέο κτίριο Εργαστηρίων. Βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαδικασίες για την ανέγερση νέου κτιρίου Εργαστηρίων δίπλα στο υφιστάμενο κτίριο που στεγάζει σήμερα τα εργαστήρια.
Διάρθρωση Προγράμματος Σπουδών
Οι σπουδές διαρκούν πέντε ακαδημαϊκά έτη και περιλαμβάνουν:
- Πέντε εξάμηνα βασικού κορμού από τα οποία τρία εξάμηνα (1ο, 2ο, 3ο) είναι γενικής υποδομής και δύο (4ο και 5ο) γενικής γεωπονικής υποδομής,
- τέσσερα εξάμηνα προσανατολισμένων σπουδών εξειδίκευσης στο 6ο, 7ο, 8ο και 9ο εξάμηνο.
- ένα εξάμηνο για την εκπόνηση πτυχιακής εργασίας το 10ο εξάμηνο και παράλληλα σεμινάρια σχετικά με την επιστημονική εξειδίκευση.
Εκπαιδευτικό Έργο
Το εκπαιδευτικό έργο κάθε ακαδημαϊκού έτους διαρθρώνεται χρονικά σε δύο εξάμηνα. Κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχστον δεκατρείς πλήρεις εβδομάδες για διδασκαλία και αντίστοιχο αριθμό εβδομάδων για εξετάσεις.
Τα μαθήματα διακρίνονται σε α) Υποχρεωτικά και β) Επιλογής, οι φοιτητές υποχρεούνται να παρακολουθήσουν ένα ορισμένο αριθμό μαθημάτων που επιλέγουν από ένα ευρύτερο κύκλο.
Στα πρώτα τέσσερα εξάμηνα διδάσκονται ως υποχρεωτικά το μάθημα της Αγγλικής ή Γαλλικής γλώσσας.
Η παρακολούθηση των εργαστηριακών ασκήσεων και φροντιστηρίων είναι υποχρεωτική για τους φοιτητές και δεν επιτρέπεται καμία απουσία.
Οι φοιτητές υποχρεούνται να δηλώνουν στην αρχή κάθε εξαμήνου τα μαθήματα επιλογής των εξαμήνων.
Διάρκεια Σπουδών
Από τα δέκα συνολικά εξάμηνα, τα πέντε (1ο, 3ο, 5ο, 7ο και 9ο) είναι τα Χειμερινά και τα άλλα πέντε (2ο, 4ο, 6ο, 8ο και 10ο) είναι τα Εαρινά. Η αλληλουχία των μαθημάτων, μέσα στα χρονικά όρια που αναφέρθηκαν προϋποθέτει την κανονική συμμετοχή του φοιτητή στην εκπαιδευτική διαδικασία για την ολοκλήρωση των σπουδών και τη λήψη του πτυχίου του μέσα σε πέντε χρόνια από την εισαγωγή του στο Τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Εξεταστικές Περίοδοι
Οι εξεταστικές περίοδοι είναι τρεις: Φεβρουαρίου, Ιουνίου και Σεπτεμβρίου. Στο τέλος κάθε εξαμήνου προβλέπεται εξέταση σε όλα τα διδαχθέντα μαθήματα. Το Σεπτέμβριο οι φοιτητές μπορούν να εξετασθούν σε όλα τα μαθήματα και των δύο εξαμήνων (χειμερινού και εαρινού). Κατά την εξεταστική περίοδο του Φεβρουαρίου μπορούν να εξετασθούν σε όλα τα μαθήματα των χειμερινών εξαμήνων. Κατά την εξεταστική περίοδο του Ιουνίου μπορούν να εξεταστούν σε όλα τα μαθήματα των εαρινών εξαμήνων.
Η τελική βαθμολογία κάθε μαθήματος προκύπτει από το μέσο όρο της επίδοσης στη θεωρία και στην εργαστηριακή ή φροντιστηριακή άσκηση. Η βαθμολογία δίνεται με τους πρώτους 10 αριθμούς και το μηδέν. Βάση επιτυχίας αποτελεί ο βαθμός πέντε (5).
Πρακτική Εξάσκηση
Η πρακτική εξάσκηση των φοιτητών αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του προγράμματος σπουδών του Τμήματος και για τον λόγο αυτό έχει θεσμοθετηθεί από την έναρξη της λειτουργίας του. Σκοπός της είναι να φέρει σε επαφή τους φοιτητές του Τμήματος με την αγορά εργασίας. Πραγματοποιείται στα εργαστήρια του Ιδρύματος ή άλλων Κρατικών Ιδρυμάτων, σε υπηρεσίες και Ιδρύματα του Υπουργείου Γεωργίας ή άλλων Υπουργείων με σχετικό αντικείμενο, σε γεωργικούς συνεταιρισμούς ή και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις και εργαστήρια που κατά την κρίση του Ιδρύματος έχουν τη δυνατότητα παροχής συστηματικής εμπειρίας και γνώσης.
Οι φοιτητές του Τμήματος, υποχρεωτικά μετά το 8ο εξάμηνο των σπουδών τους θα πρέπει να πραγματοποιήσουν την πρακτική τους άσκηση. Τόσο στην επιλογή του φορέα πρακτικής, όσο και στην πραγματοποίησή της, οι φοιτητές συνεπικουρούνται και εποπτεύονται από μέλη ΔΕΠ. Οι όροι που διέπουν την πρακτική εξάσκηση καθορίζονται από την Γενική Συνέλευση του Τμήματος.
Επιδιωκόμενα μαθησιακά αποτελέσματα για κάθε Κατεύθυνση:
Α) Oι απόφοιτοι της Κατεύθυνσης Διαχείρισης Φυτικής Παραγωγής, Φυτοπροστασίας και Περιβάλλοντος, πέρα από τις δεξιότητες που σχετίζονται με τη γενική Γεωπονική παιδεία, αναμένεται να είναι ικανοί να:
- εργαστούν αυτόνομα ως ελεύθεροι επαγγελματίες ή στελέχη εταιρειών καθώς και σε δημόσιους φορείς κεντρικών και περιφερειακών δομών,
- επιλύουν προβλήματα που αφορούν διαδικασίες γεωργικής παραγωγής και φυτοπροστασίας,
- παρέχουν συμβουλές ορθών καλλιεργητικών πρακτικών (επιλογή, εγκατάσταση, θρέψη και φυτοπροστασία καλλιεργειών),
- λαμβάνουν μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος και εξοικονόμησης εισροών,
- εφαρμόζουν την επιστημονική γνώση για αύξηση της απόδοσης και βελτίωση της ποιότητας των γεωργικών προϊόντων,
- διαχειρίζονται αποτελεσματικά τους διαθέσιμους πόρους για βελτιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας,
- εντοπίζουν και να επιλύουν προβλήματα σχετικά με τον πρωτογενή τομέα,
- αξιολογούν το κόστος και τα οφέλη από εναλλακτικές λύσεις, ώστε να επιλέγουν την πλέον κατάλληλη,
- επιτυγχάνουν σύνθεση γνώσεων από τους τομείς της διαχείρισης της φυτικής παραγωγής, της φυτοπροστασίας και του περιβάλλοντος,
- μεταβιβάζουν αποτελεσματικά και πειστικά τη γνώση,
- επικαιροποιούν τις γνώσεις τους και να ενημερώνονται για τις επιστημονικές, τεχνολογικές εξελίξεις στο αντικείμενο των σπουδών τους.
Β) Οι απόφοιτοι της Κατεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Διοίκησης Αγροτικών Επιχειρήσεων, πέρα από τις δεξιότητες που σχετίζονται με τη γενική Γεωπονική παιδεία, αναμένεται να είναι ικανοί να:
- εργάζονται αυτόνομα ως μονάδες εφαρμόζοντας την επιστημονική γνώση στην επίλυση ζητημάτων σχετικά με τον αγροτικό τομέα,
- επιτυγχάνουν ομαδικότητα μέσω επικοινωνίας με άλλους επαγγελματίες του επιστημονικού χώρου και με κοινωνικές ομάδες γενικότερα,
- αναζητούν και να αναλύουν πληροφορίες από διάφορες πηγές ενώ αντλούν δεδομένα από υφιστάμενες βάσεις δεδομένων,
- αναπτύσσουν δεξιότητες προσαρμογής στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της σύγχρονης γεωργικής επιχειρηματικότητας,
- χρησιμοποιούν οικονομικούς δείκτες, στατιστικά και οικονομετρικά υποδείγματα για να επιλύουν προβλήματα ή/και να σχεδιάζουν πολιτικές,
- αναπτύσσουν υπολογιστικές δεξιότητες με τη χρήση εξειδικευμένου στατιστικού και μαθηματικού λογισμικού,
- λαμβάνουν αιτιολογημένες αποφάσεις που βασίζονται σε στρατηγικό σχεδιασμό και αφορούν θέματα της αγροτικής οικονομίας και της διοίκησης αγροτικών επιχειρήσεων (διαχείριση αγροτικής παραγωγής, επεξεργασία και εμπορία αγροτικών προϊόντων),
- σχεδιάζουν και να υλοποιούν μέτρα εφαρμογής των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης στη γεωργία,
- σχεδιάζουν και να εφαρμόζουν τα στάδια εμπορίας και προώθησης των αγροδιατροφικών προϊόντων,
- αξιολογούν το κόστος και τα οφέλη από εναλλακτικές λύσεις, ώστε να επιλέγουν την πλέον κατάλληλη,
- προσφέρουν υπηρεσίες παροχής συμβουλών και επιμόρφωσης σε θέματα οργάνωσης αγροτικών επιχειρήσεων και ενημέρωσης σχετικά με τις εξελίξεις των αγροπεριβαλλοντικών πολιτικών και ειδικότερα της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής,
- μεταβιβάζουν αποτελεσματικά και πειστικά την επιστημονική γνώση.
Γ) Τέλος, οι απόφοιτοι της Κατεύθυνσης Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, πέρα από τις δεξιότητες που σχετίζονται με τη γενική Γεωπονική παιδεία, αναμένεται να είναι ικανοί να:
- εφαρμόζουν την επιστημονική γνώση στη μοριακή, χημική, φυσικοχημική, και βιοχημική ανάλυση μικροοργανισμών και τροφίμων,
- εντοπίζουν και να επιλύουν προβλήματα σχετικά με τον τομέα των τροφίμων,
- εφαρμόζουν περιβαλλοντικά φιλική και οικονομικά βιώσιμη διαχείριση ενέργειας, νερού και βιομηχανικών αποβλήτων σε επιχειρήσεις τροφίμων,
- εργαστούν στον ποιοτικό, υγιεινολογικό και τεχνολογικό έλεγχο των τροφίμων και των ποτών,
- οργανώνουν τις γραμμές παραγωγής και τις αρχές επιλογής και λειτουργίας του μηχανολογικού εξοπλισμού των βιομηχανιών τροφίμων,
- σχεδιάζουν τις διεργασίες επεξεργασίας και συντήρησης τροφίμων,
- λαμβάνουν αιτιολογημένες αποφάσεις που αφορούν σε θέματα της βιομηχανίας τροφίμων,
- αξιολογούν το κόστος και τα οφέλη από εναλλακτικές λύσεις, ώστε να επιλέγουν την πλέον κατάλληλη,
- μεταβιβάζουν αποτελεσματικά και πειστικά τη γνώση και παράλληλα να εκσυγχρονίζουν την επιστημονική γνώση.
