Μάθε αναλυτικά τα προνόμια και τις διευκολύνσεις που δικαιούσαι καθώς και τα απαραίτητα δικαιολογητικά για να τα αποκτήσεις
Η ανεργία μαστίζει στις ημέρες καθώς όλο και περισσότερα άτομα καθημερινά χάνουν τη δουλειά τους. Το ποσοστό των ατόμων χωρίς απασχόληση στη χώρα μας βρίσκεται στο 23% και η Ελλάδα παραμένει σταθερά πρώτη στην Ευρώπη συγκεντρώνοντας τους περισσότερους πολίτες άνευ εργασίας, σύμφωνα με εκθέσεις της ευρωπαϊκής στατιστικής υπηρεσίας.
▸ Τι συμβαίνει γενικά στην Ευρώπη σχετικά με την ανεργία;
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία τα οποία έχουν δει το φως της δημοσιότητας το προσαρμοσμένο ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ ήταν 9,6% το Δεκέμβριο του 2016, μικρότερο από το 9,7% του μηνός Νοεμβρίου 2016 και μικρότερο από το 10,5% του Δεκεμβρίου του 2015. Συνολικά μέσα στο 2016 καταγράφονται 20,065 εκατομμύρια άνεργοι στην ΕΕ και 15,57 εκατομμύρια άνεργοι στην ευρωζώνη.
▸ Σε τι ποσοστό βρίσκεται αυτή τη στιγμή η ανεργία στην Ελλάδα;
Τα τελευταία δύο χρόνια, σύμφωνα με το Υπουργείο Εργασίας η ανεργία μειώνεται αργά, αλλά σταθερά. Τα υψηλότερα επίπεδα ανεργίας στην ΕΕ καταγράφονται στη χώρα μας (23%) και στην Ισπανία (18,4%). Τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας σημειώνονται στην Τσεχία (3,5%) και στη Γερμανία (3,9%).
Στην τελευταία έκθεση την ΕΛΣΤΑΤ το ποσοστό της ανεργίας καταγράφηκε στο 23%, ενώ, τον Ιανουάριο του 2015, ήταν στο 25,9%. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία τα οποία είδαν το φως της δημοσιότητας το Γ’ τρίμηνο του 2016 στη χώρα μας είχαμε 150.000 λιγότερους ανέργους, σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2014.
▸ Είσαι κάτοχος της κάρτα ανεργίας του ΟΑΕΔ;
Τότε σαφώς θα πρέπει να είσαι ενήμερος για όλα όσα δικαιούσαι να έχεις τελείως δωρεάν είτε έχοντας έκπτωση. Για παράδειγμα όταν μπαίνεις στο μετρό, τον ηλεκτρικό ή και τα λεωφορεία δεν χρειάζεται να έχεις μαζί σου τίποτα άλλο εκτός από την κάρτα ανεργίας σου, καθώς έχεις το δικαίωμα να μετακινείσαι εντελώς δωρεάν.
▸ Αν δεν έχεις κάρτα ανεργίας θα πρέπει να βγάλεις άμεσα…
Ποια είναι τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για να την βγάλεις;
- Το τελευταίο εκκαθαριστικό σημείωμα φορολογίας εισοδήματος, ή ελλείψει αυτού, αντίγραφο κατατεθειμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος – Ε1.
- Λογαριασμός ΔΕΚΟ ή εταιρείας σταθερής τηλεφωνίας, ή αντίγραφο συμφωνητικού μίσθωσης κατοικίας, κατατεθειμένου στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.
- Παραστατικό ταυτοπροσωπίας σε ισχύ (Δελτίο ταυτότητας, Διαβατήριο κ.λ.π.)
- Επίσημο έγγραφο από το οποίο θα προκύπτει ο ΑΜΚΑ
- Άδεια διαμονής ή εργασίας για τους άνεργους πολιτές υπήκοους τρίτων χωρών.
Ποια είναι η βασική προϋπόθεση για να είναι κάποιος άνεργος;
Απαιτείται καταγγελία σύμβασης (απόλυση) και συγκεκριμένος αριθμός ημερών ασφάλισης.
Η αίτηση για να βγάλεις κάρτα ανεργίας για να πάρεις το επίδομα θα πρέπει να κατατεθεί από εσένα αυτοπροσώπως εντός 60 ημερών από την ημερομηνία απόλυσής σου στον ΟΑΕΔ του τόπου κατοικίας σου (ή εναλλακτικά στον ΟΑΕΔ που ανήκει με βάση την τελευταία απασχόλησή σου).
Μετά από πόσες ημέρες θα μπορέσεις να εγγραφείς στον ΟΑΕΔ;
Οι αιτήσεις οι οποίες υποβάλλονται κατά το πρώτο 7ημερο μετά την απόλυση, επιδοτούνται από την 7η ημέρα.
Αυτό, όμως, δεν ισχύει για όσες υποβάλλονται σε μεταγενέστερο διάστημα, καθώς αυτές επιδοτούνται από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Καλό θα επομένως να γίνει η αίτηση άμεσα για να μη χαθούν ημέρες επιδότησης
▸ Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να λάβεις το επίδομα ανεργίας για πρώτη φορά;
Πρέπει να έχεις πραγματοποιήσει 80 ημέρες εργασίας σε κάθε έτος κατά τα δύο προηγούμενα χρόνια, δηλαδή 160 ημέρες πριν από την επιδότησή του. Το τελευταίο, όμως, 14μηνο πρέπει να έχεις συμπληρώσει 125 ημέρες εργασίας, χωρίς να υπολογίζονται οι τελευταίοι δύο μήνες.
Αξίζει να σημειωθεί, πως επίδομα ανεργίας δικαιούται επίσης να λάβει ο ασφαλισμένος ο οποίος έχει πραγματοποιήσει στα δύο προηγούμενα χρόνια, πριν από την απόλυσή του, πάνω από 200 ημέρες εργασίας (χωρίς σ΄αυτές να υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών).
Θυμίζουμε, πως το επίδομα ανεργίας ανέρχεται στα 360 Ευρώ τον μήνα.
▸ Τι γίνεται αν κάποιος επιδοτείται με το επίδομα για δεύτερη φορά;
Θα πρέπει να έχει πραγματοποιήσει 125 ημέρες εργασίας στο τελευταίο 14μηνο, πριν από την απόλυσή του, χωρίς, όμως σ΄αυτές να υπολογίζονται οι ημέρες εργασίας των δύο τελευταίων μηνών.
▸ Τι ισχύει για όσους έχουν απασχοληθεί μόνο σε εποχικά επαγγέλματα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα;
Για τους ασφαλισμένους τους οποίους έχουν απασχοληθεί σε τουριστικά και άλλα εποχιακά επαγγέλματα, για δύο συνεχείς χρονικές περιόδους αρκούν μόνο 100 ημέρες εργασίας το τελευταίο 12μηνο.
▸ Τι προνόμια έχεις με την κάρτα ανεργίας;
Τι ισχύει με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς;
Οποιαδήποτε μετακίνηση σου στα Μέσα Μαζικής μεταφοράς είναι εντελώς δωρεάν. Δυστυχώς στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν υπάρχει καμία έκπτωση για ΄σένα αν έχεις κλείσει το 26ο έτος της ηλικίας σου. Αν, όμως, είσαι κάτω των 26 εσύ, όπως και όλοι οι συνομήλικοι σου, έχετε έκπτωση 25% στην αρχική τιμή του εισιτηρίου και όχι στις προσφορές.
Τι ισχύει για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ανέργων;
Με τον ν. 4368/2016 και την ΚΥΑ Α3(γ)/ΓΠ/οικ.25132/4-4-2016 έχει θεσπιστεί το δικαίωμα ελεύθερης πρόσβασης σε όλες τις δημόσιες δομές υγείας για την παροχή νοσηλευτικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε ανασφάλιστους, όπως επίσης και σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.
Τι δικαιούσαι αν είσαι ανασφάλιστος ή άνεργος;
Όλα όσα δικαιούνται και οι ασφαλισμένοι από τις δημόσιες δομές παροχής υγείας. Η σχετική εγκύκλιος του Υπουργείου αναφέρει πως οι άνεργοι δικαιούνται:
- «Ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση σε πρωτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες δημόσιες δομές υγείας, μονάδες ψυχικής υγείας, δομές απεξάρτησης και πανεπιστημιακά νοσοκομεία.
- Το σύνολο των νοσηλευτικών και διαγνωστικών πράξεων χωρίς καμία χρέωση.
- Προγραμματισμένα χειρουργεία χωρίς καμία χρέωση.
- Πρόληψη και προαγωγή υγείας (π.χ. εμβολιασμοί) χωρίς καμία χρέωση.
- Δωρεάν οδοντιατρική περίθαλψη.
- Δωρεάν παροχές μαιευτικής περίθαλψης και προγραμματισμού τοκετών από τα Δημόσια Νοσοκομεία.
- Χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής από τα ιδιωτικά και τα δημόσια φαρμακεία. Σημαντικό τμήμα του ανασφάλιστου πληθυσμού δικαιούται μηδενική συμμετοχή στη φαρμακευτική αγωγή.
- Κατάργηση του 1 Ευρώ ανά συνταγή για τους ανασφάλιστους που δικαιούνται μηδενική συμμετοχή στη φαρμακευτική αγωγή.
- Φυσικοθεραπείες, λογοθεραπείες, εργοθεραπείες, ψυχοθεραπείες και πράξεις ειδικής αγωγής.
- Χορήγηση ιατρικών βοηθημάτων και αναλωσίμων υλικών».
Τι συμβαίνει με την είσοδο στα μουσεία ή τους αρχαιολογικούς χώρους;
Δεν χρειάζεται να πληρώσεις εισιτήριο, καθώς σε όλα τα μουσεία αλλά και τους αρχαιολογικούς της χώρας η είσοδος για τους άνεργους είναι ελεύθερη.
Σαφώς εκπτώσεις ισχύουν και σε επιλεγμένα καταστήματα αν αποφασίσεις να φας έξω, να πιεις το ποτό σου ή τον καφέ σου. Πολλές για παράδειγμα είναι οι εταιρίες οι οποίες από 10% έως 20% έκπτωση προς τους ανέργους.
Τι ισχύει με τον λογαριασμό της ΔΕΗ;
Υπάρχει το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο το οποίο εφαρμόζεται στο σύνολο της τετραμηνιαίας κατανάλωσης και παρέχει μειωμένες τιμές κυρίως για τους ανέργους αλλά και γενικότερα για τα άτομα με χαμηλό εισόδημα.
Για τους μακροχρόνια ανέργους, δηλαδή τα άτομα που είναι άνεργοι για συνεχές χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 6 μηνών, με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα μικρότερο από το ποσό των 12.000 Ευρώ, προσαυξανόμενο κατά 6.000 Ευρώ τις περιπτώσεις όπου ο δικαιούχος κατοικεί μόνιμα σε νησί με πληθυσμό κάτω από 3.100 κατοίκους. Σ΄αυτή την κατηγορία των πολιτών υπάρχει έκπτωση στη ΔΕΗ η οποία κυμαίνεται από 15 έως 25%.
▸ Εκτός, όμως από το επιδόματα ανεργίας υπάρχουν κι άλλα επιδόματα και προνόμια τα οποία δεν γνωρίζεις:
Μπορεί οι περισσότεροι να γνωρίζουν μόνο το επίδομα ανεργίας αλλά θα πρέπει να σου εξηγήσουμε πως υπάρχουν και άλλα άγνωστα ειδικά επιδόματα τα οποία χορηγούνται είτε μετά τη λήξη της τακτικής επιδότησης λόγω ανεργίας, είτε σε μισθωτούς που είναι σε καθεστώς διαθεσιμότητας, ή σε επίσχεση εργασίας, είτε λόγω αφερεγγυότητας εργοδότη, είτε ακόμη σε νέους 20-29 ετών, σε νέες μητέρες καθώς και σε άλλες κατηγορίες.
▸ Ειδικό Βοήθημα μετά τη λήξη της Επιδότησης Λόγω Ανεργίας:
Δικαιούχοι του συγκεκριμένου επιδόματος είναι όλοι όσοι παραμένουν άνεργοι επί ένα μήνα μετά την λήξη της τακτικής επιδότησης ανεργίας και παράλληλα δεν υπάγονται στις κατηγορίες του άρθρου 22 του Ν. 1836/89 (οικοδόμοι , λατόμοι, ασβεστοποιοί, μουσικοί, τραγουδιστές κλπ). Το ποσό είναι 190 ευρώ.
Το ειδικό βοήθημα αξίζει να σημειωθεί, πως καταβάλλεται με απόφαση του Δ/ντη της αρμόδιας Υπηρεσίας παροχών του ΟΑΕΔ ύστερα βέβαια από αίτηση του ενδιαφερόμενου, η οποία υποβάλλεται στην Υπηρεσία Παροχών του τόπου κατοικίας του, μέσα σε δύο μήνες από την λήξη του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος.
▸ Τι ισχύει για τις άνεργες μητέρες;
Οι άνεργες μητέρες (είτε είναι ή όχι επιδοτούμενες από τον ΟΑΕΔ) και έχουν συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό των 200 ενσήμων τα τελευταία 2 έτη δικαιούνται να λάβουν τα επιδόματα μητρότητας των ταμείων ασφάλισης εκτός από τις συμπληρωματικές παροχές του ΟΑΕΔ.
▸ Τι συμβαίνει αν δεν έχουν συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό ενσήμων;
Σε περίπτωση, όμως, που δεν έχουν συμπληρώσει τον απαραίτητο αριθμό ενσήμων μπορούν να κάνουν τα εξής, είτε να τα εξαγοράσουν, είτε να επιδιώξουν να λάβουν τα επιδόματα ως έμμεσα ασφαλισμένες στους συζύγους τους.
Ένα έξτρα επίδομα για τους νέους:
Εκτός από το επίδομα ανεργίας υπάρχει ακόμα ένα επίδομα το οποίο καταβάλλεται στους νέους και νέες ηλικίας από 20 – 29 ετών, από τη στιγμή που θα παραμείνουν γραμμένοι στα μητρώα ανέργων για ένα χρόνο. Το συγκεκριμένο ποσό ανέρχεται σε 73,37 ευρώ τον μήνα και αποδίδεται για πέντε μήνες (367 ευρώ σύνολο).
Ποιες είναι, όμως οι προϋποθέσεις;
- Να έχουν συμπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας τους ή να έχουν αποκτήσει πτυχίο ή να έχουν απολυθεί από το στρατό.
- Η προθεσμία σημειώνεται, πως είναι τρίμηνη από την συμπλήρωση του 20ου έτους της ηλικίας ή την απόκτηση πτυχίου ή ακόμα και την απόλυση απ’ τον στρατό.
Αναλυτικά τα δικαιολογητικά τα οποία είναι απαραίτητα:
- Αστυνομική ταυτότητα.
- Βεβαίωση σχολής (απόκτηση πτυχίου ή διακοπή σπουδών με γνωστοποίηση της ακριβούς ημερομηνίας).
- Απολυτήριο στρατού (για όσους απολύθηκαν από τον Στρατό ή βεβαίωση στρατιωτικής αρχής ότι έχουν απαλλαγεί νόμιμα από τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις).
- Υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 στην οποία θα δηλώνει ότι:
- Δεν πραγματοποίησε περισσότερα από 80 ημερομίσθια σε συνεχή ή διαλείπουσα απασχόληση μετά την εγγραφή του στο ειδικό μητρώο ανέργων.
- Δεν ασκεί ελεύθερο ή άλλο επάγγελμα, ούτε εργάζεται σε επιχείρηση του πατέρα, της μητέρας ή της (του) συζύγου.
- Δεν συνταξιοδοτείται και δεν έχει επιδοτηθεί για ανεργία
- Δεν απασχολείται σε γεωργικές, δασικές ή κτηνοτροφικές εργασίες.
- Εφόσον αναλάβει εργασία ή ασθενήσει ή συνταξιοδοτηθεί υποχρεούται να το γνωρίσει αμέσως στην αρμόδια Υπηρεσία.
- ΙΒΑΝ λογ/σμού ΕΤΕ στον οποίο ο ενδιαφερόμενος πρέπει να εμφανίζεται ως πρώτος δικαιούχος.
